Daten toen & nu

Zin om te praten over de liefde en over daten? Dat hebben de vier dames wel. Ze gaan er eens goed voor zitten: kleindochter Feline (19), moeder Larissa (48), oma Annemieke (70) en overgrootmoeder Tonnie (91). Plaats van gesprek: de herstelafdeling van Omring in het Dijklander Ziekenhuis in Hoorn, waar Tonnie tijdelijk verblijft.

“Oma, hoe heeft u opa eigenlijk leren kennen?”, wil Feline weten van haar overgrootmoeder. “Vlak na de oorlog zat ik als coupeuse achter de naaimachine bij mensen thuis, toen ik een jongen in de tuin zag werken”, vertelt Tonnie. “Een ontzettend leuke knul met mooie donkere ogen, die jullie ook hebben. Later zag ik hem weer bij het Hoornse Rondje. Dat was een rondje dat we op zondag door Hoorn liepen. De meisjes linksom, de jongens rechtsom. En dan kwam je elkaar onderweg tegen. Hoopte je.” “In mijn tijd liepen we dat rondje ook nog”, zegt Annemieke, Tonnies oudste dochter. “En dan aten we een patatje bij Smidje, terwijl de jukebox plaatjes speelde van Cliff Richard en The Everly Brothers.” En intussen gluren naar de jongens… Tijdens het Hoornse Rondje vroeg Piet, die leuke knul uit de tuin, de 17-jarige Tonnie mee naar de bioscoop. “Toen ik mijn moeder vroeg of het mocht, was het eerste wat ze zei: is hij katholiek?” Dat was hij. En zo begonnen ze in 1946 te daten. Met in het weekend een bezoekje aan de bioscoop of een bal. “Ook op woensdag mochten we elkaar zien. Of we stiekem zoenden?” Tonnies ogen beginnen ondeugend te glimmen. “Dat denk ik wel.”

Binnen twee jaar was het stel getrouwd. “Mijn moeder was 19 toen ze trouwde, ik 20”, aldus Annemieke. “Ik moet er niet aan denken!”, roept Feline, die ook benieuwd is naar de eerste ontmoeting van haar oma en opa. “Ik was bij een vriendin thuis en daar was Jan, haar broer”, blikt Annemieke terug. “Ik dacht dat hij een Italiaan was met zijn donkere krullen, strakke pak en mocassins. Hij had een auto en bracht me soms naar huis. Ik begon hem steeds leuker te vinden.” Jan was trouwens niet haar eerste liefje. “De dansles was een belangrijke ontmoetingsplek. Daar heb ik een paar vriendjes gehad.” Ook haar dochter Larissa zat op dansles. Maar haar grote liefde? Die ontmoette ze op 15-jarige leeftijd bij de scouting. “Tijdens een zomerkamp werd ik hevig verliefd op Dave. En hij op mij. Ik kon niet meer eten, zó verliefd was ik. Toen ik dat aan mijn vader vertelde, zei hij: ‘Er komen nog zoveel Jantjes, Pietjes, Klaasjes en Davejes. Dit gaat wel weer voorbij.’ Maar het ging niet voorbij. We zijn al 33 jaar samen.” Als verliefde tieners konden Larissa en Dave uren aan de telefoon hangen. “Dan hielden we de vaste lijn de hele avond bezet.” “Lang bellen? Dat konden je vader en ik niet”, reageert Annemieke. “Ik woonde in een zusterhuis, met één telefoon op de gang voor veertien meiden. Die kon je niet te lang bezet houden.”
Werden er liefdesbrieven geschreven? “Nee zeg, nooit in mijn leven heb ik een brief van Piet gehad”, aldus Tonnie, die met haar man samenwerkte in hun eigen bedrijf Takken Tuinaanleg. “Het enige wat hij schreef waren rekeningen.” “Papa was heel nuchter”, knikt Annemieke, die wel brieven kreeg van haar Jan toen ze als verpleegster in verschillende ziekenhuizen stage liep. “Stapels brieven heb ik nog.” “Echt? Wat lief”, reageert Larissa verrast. “Nou, het was niet heel poëtisch of romantisch”, lacht Annemieke. “Het was meer een opsomming van wat hij had gedaan. Hoe hij gevoetbald had bijvoorbeeld.” De meest romantische man van de familie blijkt Dave. Larissa: “Ik heb dozen vol kaarten van hem. ‘Ik mis je’, schreef hij dan. Ook wisselden we agenda’s uit, en dan kreeg ik de mijne terug met lieve briefjes erin.” “Nu gaat het contact vooral via WhatsApp en online”, zegt Feline.

De huidige generatie is volop aan het online appen, swipen en daten. “Rondjes lopen door Hoorn doen we niet meer”, lacht Feline, die zelf niet op een dating-app zit. Al blijkt Instagram ook een manier om mensen te leren kennen. “Als iemand een leuk bericht plaatst onder mijn foto, denk ik soms: ik stuur een berichtje terug. Ik kan de foto’s van diegene zien, dus dan heb je een beetje een beeld.” “Maar wie zegt dat dat beeld echt is?”, vraagt Larissa, die als ze single was niet online zou daten. Annemieke misschien wel. “Ik zou het best spannend vinden hoor, om te zien wie er voor je neus staat.” Feline ontmoet een partner het liefst in het echt. “Bijvoorbeeld via school of een vriendengroep. Of op een feestje of de kermis.” Zoals het in haar oma’s tijd ook had kunnen gaan. Al is er volgens Feline één groot verschil. “Vroeger kreeg je eerst een relatie en dan ging je samen leuke dingen doen. Nu is het meer andersom. Eerst ga je samen leuke dingen doen. En is dat écht leuk? Dan krijg je wat met elkaar.” Tonnie vindt dat een goede ontwikkeling. “Eén van mijn achterkleindochters vertelde dat ze een date had. De jongen ging in zijn flat voor haar koken. Zo leuk! Dat had in mijn tijd nooit gekund.”

Wat geeft de 48-jarige Larissa haar drie dochters mee op liefdesgebied? “Het belangrijkste in een relatie is respect. We proberen onze dochters ook op te voeden met respect voor hun eigen lijf en hun eigen waarden. Je mag zijn wie je bent. Je bent mooi zoals je bent. En je mag mee naar huis nemen wie je wil. Man, vrouw, maakt niet uit. Ik hoop vooral dat het een mooi mens is. Volg je hart. Als het goed voelt, dan is het goed.”